Auto Service Manager E-Auto Service Manager to czasopismo warsztatów samochodowych
W dobie rosnącej dbałości o środowisko naturalne, coraz częściej standardowym elementem wyposażenia samochodów staje się klimatyzacja. Jednakże, za jej działaniem stoi skomplikowana sieć przepisów i wymogów, które warsztaty samochodowe muszą przestrzegać. Te dotyczą między innymi używanych czynników chłodniczych, które podlegały znaczącym zmianom na przestrzeni ostatnich dekad.
Ewolucja czynników chłodniczych
Pierwszym, powszechnie stosowanym czynnikiem chłodniczym w klimatyzacjach samochodowych był R12 (CFC-12), jednak ze względu na jego szkodliwość dla środowiska, został on zakazany przez polskie prawodawstwo. W związku z tym, zaczęto stosować czynnik R134a. Niemniej jednak, ze względu na jego wysoki wskaźnik GWP (Global Warming Potential), czyli potencjał do przyczyniania się do efektu cieplarnianego, również ten czynnik zaczyna odchodzić do lamusa.
Od 2017 roku, na mocy dyrektywy unijnej (2006/40/EG), w nowych samochodach kategorii M1 i N1 nie może być już stosowany czynnik R134a. Branża motoryzacyjna zmuszona została więc do modernizacji układów klimatyzacji i wprowadzenia nowego czynnika, R1234yf (HFO-1234yf), który pomimo zawierania cząstek fluoru, ma GWP wynoszący zaledwie 4. Wprawdzie jest substancją palną i może tworzyć trujący kwas fluorowodorowy, jednak jego wpływ na globalne ocieplenie jest drastycznie zredukowany.
Obowiązki dla warsztatów
Warsztaty samochodowe mają obowiązek przestrzegania ściśle zdefiniowanych przepisów dotyczących obsługi układów klimatyzacji. Ustawa o substancjach zubażających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych z 15 maja 2015 roku reguluje kwestię obrotu, zużycia oraz stosowania czynnika chłodniczego. Ogranicza także możliwość zakupu czynnika przez osoby nie prowadzące działalności gospodarczej i wymaga posiadania odpowiednich uprawnień przez osoby i podmioty zajmujące się obsługą systemów klimatyzacji.
Mechanicy muszą dążyć do zapewnienia szczelności układów klimatyzacji, aby zminimalizować emisję czynników chłodniczych do atmosfery. Tym samym, regularna kontrola i serwisowanie tych systemów jest nie tylko korzystne dla samochodu i jego użytkownika, ale także dla środowiska.
Dodatkowo, odpowiednie postępowanie z zużytym czynnikiem chłodniczym jest równie istotne. Stare czynniki chłodnicze powinny być prawidłowo odzyskiwane i przetwarzane, a nie wypuszczane bezpośrednio do atmosfery. Przepisy te mają na celu zapobieganie dodatkowemu wpływowi na zmianę klimatu i utratę warstwy ozonowej.
Prognozy na przyszłość
Kierunek przemysłu motoryzacyjnego wskazuje na ciągłą ewolucję w kierunku coraz bardziej ekologicznych rozwiązań, a to oznacza także ewolucję czynników chłodniczych. Obecnie, rozwijane są nowe substancje, takie jak R744 (CO2), które mogłyby zastąpić obecnie stosowane czynniki chłodnicze. Takie substancje mają jeszcze niższy GWP, a jednocześnie są bezpieczne dla człowieka i nie powodują degradacji warstwy ozonowej.
Możliwe są także alternatywne rozwiązania, takie jak układy chłodzenia oparte na energii termicznej, które eliminują potrzebę stosowania chemicznych czynników chłodniczych. W ten sposób, przemysł motoryzacyjny zdecydowanie podąża w kierunku rozwiązań proekologicznych.
Podsumowując, zarówno prawodawstwo, jak i technologia zmierzają w stronę maksymalizacji efektywności i minimalizacji szkodliwości dla środowiska systemów klimatyzacji samochodowej. Dla warsztatów samochodowych oznacza to ciągłe dostosowywanie się do nowych przepisów i aktualizacji technologicznych, a dla konsumentów – świadomość, że ich wybory mogą mieć pozytywny wpływ na środowisko.
Serwis Klimatyzacji Samochodowej: Podstawy i Praktyka
Serwis klimatyzacji samochodowej, który ma na celu zapewnić odpowiednie chłodzenie wewnątrz pojazdu, jest procesem o wielu aspektach. Każdy jego element, od sprawdzenia szczelności układu, przez uzupełnienie czynnika roboczego, po wymianę filtra kabinowego, jest istotny. Jednakże, nie wszystkie metody serwisu klimatyzacji są równie efektywne, a błędy są często łatwe do popełnienia.
Samochody nowe lub te, które mają tylko kilka lat, zazwyczaj wymagają jedynie wytworzenia próżni, wymiany czynnika, filtra i tzw. odgrzybiania. Starsze auta, lub te, które budzą obawy co do stanu klimatyzacji, mogą potrzebować bardziej zaawansowanego serwisu. Może on obejmować test wydajności nawiewu, diagnostykę sterownika klimatyzacji, a także wymianę osuszacza, który gromadzi wilgoć w układzie klimatyzacji i ma ograniczoną pojemność i chłonność.
Czym Składa się Proces Serwisu Klimatyzacji?
Rozważając serwis klimatyzacji, można go podzielić na pięć kluczowych etapów:
- Tworzenie Próżni: Na początku, węże stacji klimatyzacyjnej są podłączane do zaworów, a następnie czynnik roboczy jest odessany, tworząc próżnię w układzie. Ten proces trwa około 30 minut.
- Wymiana Oleju i Uzupełnienie Czynnika: Następnie, olej jest wymieniany, a czynnik jest uzupełniany do poziomu zalecanego przez producenta pojazdu.
- Wymiana Filtra Kabinowego: Filtr kabinowy jest wymieniany na nowy, aby zapewnić optymalną jakość powietrza.
- Odgrzybianie: Klimatyzacja jest poddawana procesowi odgrzybiania, aby pozbyć się wszelkich grzybów i bakterii.
- Test Nawiewu i Układu A/C: Szybki test poprawności działania nawiewu oraz układu A/C jest przeprowadzany, aby sprawdzić, czy nawiew jest wystarczająco wydajny i czy klimatyzacja odpowiednio chłodzi.
Podczas tworzenia próżni, bardzo ważne jest osuszenie układu. Jeżeli układ nie jest szczelny, stacja nie będzie w stanie utrzymać próżni, co eliminuje sens dalszych czynności serwisowych. Szczelność układu może być sprawdzona za pomocą azotu lub gazu fluorescencyjnego, widocznego pod lampą ultrafioletową.
Po etapie tworzenia próżni, czas na uzupełnienie czynnika roboczego. Szacuje się, że rocznie z układu klimatyzacji ulatnia się około 10% czynnika, co jest procesem naturalnym. Gdy poziom czynnika jest zbyt niski, najprawdopodobniej jest to wynik nieszczelności, którą należy najpierw wyeliminować. W pojazdach występują dwa podstawowe czynniki robocze: nowszy R1234yf oraz starszy, jeszcze powszechniejszy na rynku R134a.
Innym ważnym aspektem jest wymiana filtra kabinowego, często niedoceniana przez kierowców. Filtry kabinowe są ważne dla utrzymania jakości powietrza w pojeździe i mogą gromadzić dużo kurzu i brudu, które mogą wpływać na ich skuteczność.
Ostatnim krokiem jest „odgrzybianie”, który ma na celu usunięcie wszelkich grzybów i bakterii z samochodu. Najlepszym sposobem jest ozonowanie, które dezynfekuje cały samochód, nie tylko układ klimatyzacji.
W niektórych przypadkach konieczne może być przeprowadzenie dodatkowej diagnostyki komputerowej sterownika klimatyzacji oraz wymiany osuszacza. Wymiana osuszacza powinna być realizowana co 2-3 lata, nawet jeśli układ klimatyzacji działa prawidłowo. Wraz z upływem czasu, osuszacz traci zdolność do efektywnego absorbowania wilgoci.
Podsumowując, serwis klimatyzacji samochodowej to złożony proces, który wymaga szczegółowej wiedzy i doświadczenia. Zapewnia jednak, że układ klimatyzacji działa optymalnie, co z kolei gwarantuje komfort jazdy w każdych warunkach.
